جهل ستیزی
"ای رسول الله: بگو آیا دانایان با نادانان مساویند؟ جز این نیست که خردمندان یادآور می شوند.
آیه 9، سوره زمر"
اساسآ، اسلام را با جهل، سر دوستی و ملاطفتی در میان نیست، اسلام علم را نور و بینایی می داند و جهل را ظلمت و کوری "سوره نور آیه 16"،حدیثی از پیامبر(ص) هست که می فرمایند:" جست و جو وتحصیل علم بر هر مسلمانی فرض و واجب است"، یا آنجا که می فرمایند:"بطلبید علم را اگر چه در سرزمین چین باشد و آن علم معرفت نفس می باشد ودر معرفت و شناخت نفس، شناخت و معرفت پروردگار-عزو جل- است"؛ با توجه این می توان اهمیت موضوع مبارزه با جهل، و در مقابل، کسب علم و معرفترا دریافت. پس برای یک انسان دینی مبارزه و از بردن جهل از اوجب واجبات است، یعنی او موظف است تا برای رهایی از دام جهالت و کسب علم و معرفت و آراستن و نیکو کردن اخلاق ، تلاش بی بدیل کند، و این کسب علم و مبارزه با جهل، فصل و زمانی معین ندارد."اطلبوا العلم من المهد الی اللحد؛ در همه عمر ،از گهواره تا گور در جست وجو و طلب علم باشید."
امیرالمومنین (ع) در باب کسب علم می فرمایند:
"علم در آسمان نیست تا بسوی شما فرود آید و نه در زمین تا برای شما بالا آید، بلکه علم در دل های خودتان سرشته و خمیرشده است ؛ به اخلاق روحانیون متخلق شوید تا برای شما آشکار شود."
پس دیگر مجالی برای سستی و تنبلی و کم کاری انسان باقی نیست، چرا که حجت بر او تمام شده و از بابت جهالتش، هیچ عذری از او پذیرفته نیست، و مورد مأخذه قرار می گیرد.
از آنجا که بزرگترین دشمن انسان جهل اوست، بنابراین برای انسانی که می خواهد با دام شیطان،گرفتار نشود و بر نفس فائق آیند، لازمه اش به دست آوردن علم ومعرفت است، پس انسانی که به دنبال سعادت و رسیدن به کمال است، همواره باید در پی کسب علم و معرفت برآید؛ چرا که اگر چنین نکند،با شمشیر جهالت به جنگ با امام زمامان خواهیم رفت، اگرتاریخ را ورق بزنیم خواهیم دید که پیامبران الهی و ائمه معصوم(ع) را جهل انسان ها کشتند. یعنی اینکه حکام جور زمان ،با نادان نگه داشتن وگرفتن فرصت کسب معرفت در محضر بزرگان،از جهالت و نادانی مردم برای مقابله با حقیقت رسالت رسولان و امامان(ع) نهایت بهره را عاید خود می کردند.
بنابراین با مطالعه و کسب فیوضات در محضر بزرگان، باید در پی کسب ایمان و معرفت تلاش کرد، تا با سلاح ایمان و معرفت به جنگ با جهل و جهالت رفت. تا حقیقت زندگی و سعادتمندی را درک نمود، و پا به رکاب امام زمان ماند.
برگرفته از:
رساله لقاالله میرزا جواد آۀقا ملکی تبریزی
ده گفتار استاد شهید مرتضی مطهری
- ۹۲/۰۸/۰۶